Litio

⁶Li %7,5 colspan="4" Li egonkorra da 3 neutroirekin - ⁷Li %92,5 colspan="4" Li egonkorra da 4 neutroirekin - colspan="6" ⁶Li-ren ugaritasuna %3,75era jaitzi daiteke. Beraz, ⁷Li-ren ugaritasuna %96,25 izango da.}}

thumb|Litiozko Bateria

Litioa 3 zenbaki atomikoa duen elementu kimikoa da, Li ikurraz adierazten dena. Metal alkalinoen taldean kokatzen da taula periodikoan eta, taldeko guztiak bezala, oso elementu erreaktiboa da, aire hezean oso azkar herdoiltzen dena. Arrazoi horregatik, olio barruan gorde ohi da. Zilar zurixka kolorea duen metal hau metal guztietatik arinena da, eta baldintza estandarretan dentsitate baxueneko solidoa.

Litioa (batez ere ⁷Li isotopoa) Big Bangean sintetizaturiko elementuetako bat izan zen, baina haren kantitatea murriztu egin da denbora aurrera joan ahala. Murrizketa horren arrazoia, baita litioaren sorrera ere, ikerketa-gai garrantzitsuak dira astronomian. Litioa Lurreko 33. elementurik ugariena da, baina haren erreaktibotasun handia dela eta, konposatu moduan soilik ageri da. Pegmatita mineral batzuetan ageri da, baina gatzunetik eta buztinetik ere lortzen da.

Ozeanoetan eta bizidunetan litio-aztarnak aurki daitezke, baina badirudi ez duela zeregin biologikorik gizakietan. Hala ere, Li⁺ ioiek efektu neurologikoak dituzte eta, beraz, litio-gatzak erabilgarri bilakatzen dituzte, besteak beste, zirrara-estabilizazio zenbait drogatan. Litioak eta haren konposatuek beste erabilera komertzial asko dituzte, besteak beste, bero-jasangarri diren beira eta zeramiketan, hegazkinetan erabiltzen diren aleazioetan eta litio-bateriatan. Partikulen fisikan ere bere garrantzia dauka: litio-atomo baten zatiketa gizakiak egindako lehenengo erreakzio nuklearra izan zen. Wikipediatik informazioa lortu